Nowe Chojno

   Wieś usytuowana na skraju subregionu Pagórów Chełmskich, w pobliżu szosy Chełm-Lublin, odległa 6 km na południowy zachód od Siedliszcza. w 1823 roku Antoni Leopold Węgliński, syn Wojciecha, kasztelana chełmskiego, po wykupieni gruntów od Józefa Podhoryńskiego i innych drobnych posiadaczy szlacheckich, założył tu folwark wchodzący w skład dóbr Sie­dliszcza. W miejscu gdzie obecnie wznosi się dwór, była nieduża zagroda szlachecka Karpińskich. W 1856 roku Wojciech Dominik Węgliński, syn Antoniego Leopolda, sprzedał Chojno Nowe Walerianowi Piotrowskiemu. W drodze kupna majątek ten przeszedł w 1870 roku w ręce Romana Dziewickiego.
  Wówczas też, w miejscu gdzie stał dworek szlachecki Karpińskich, wzniesiona została niewielka rezydencja z murowanym dworem otoczonym ogrodem i sadem. W roku 1909 folwark kupił Mieczysław Beduszyński, a po jego śmierci (1942 r.) ostatnimi właścicielami Chojna były jego dzieci:
Jerzy, Maria, Mieczysław, Zofia i Antoni. Po rozparcelowaniu folwarku, w 1944 r., dwór był użytkowany przez różne zmieniające się instytucje, by w latach 50-tych stać się filią szpitala psychiatrycznego w Abramowicach. W 1965 roku przeprowadzono generalny remont obiektu. W 1981 roku placówka prze­szła pod zarząd Zespolonego Szpitala Wojewódzkiego w Chełmie, nie zmieniając jednak swego profilu specjalistycznego.
    Budynek dworu z drugiej połowy XIX wieku, klasycystyczny z elementami eklektycznymi, murowany, parterowy, na rzucie prostokąta z dwoma ryzalitami bocznymi. Przykryty czterospadowym dachem pobitym blachą, frontem zwrócony w kierunku wschodnim. Elewacje asymetryczne. Zwraca uwagę umieszczona od frontu murowana, arkadowa pergola, wkomponowana w bryłę obiektu.
  Dwór usytuowany jest w niedużym, liczącym 2,5 ha, parku krajobrazowym z sadzawką w pobliżu, po stronie północnej, na terenie zdziczałego sadu. Przed dworem znajduje się duży owalny gazon obrzeżony pozostało­ściami alei kaszta nowych i żywopłotów. Zwraca uwagę asymetrycznie skomponowane założenie przestrzenne, z osią kompozycyjną przesuniętą w stronę północną. W rezultacie teren parku rozciąga się w kierunku zachodnim i południowym do dworu. Drzewostan parku liczy około 400 gatunków reprezento­wanych przez 19 gatunków. Panują tu przede wszystkim lipy drobnolistne (200 egz.), klony pospolite (50 egz.), graby (45 egz.) i jesiony wyniosłe (30 egz.), zachowała się znaczna ilość drzew okazowych i pomnikowych. Szczególnie cennymi są dęby szypułko we, jeden o obwodzie 470 cm i drugi - 320 cm, a także topola biała o obwodzie 520 cm i klon srebrzysty - 350 cm.
  Zespól ogrodowo-dworski w Chojnie No­wym tworzy zwarty masyw wysokiej zieleni, ożywiający płaski, pozbawiony lasów, teren. We wsi znajdują się sklepy spożywcze, szkoła podstawowa, przystanek PKS.